„Witaj, majowa jutrzenko”

230 lat temu, 3 maja 1791 r. Sejm Rzeczypospolitej po czteroletnich obradach uchwalił Konstytucję Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Jest ona jednym z najważniejszych symboli naszej niepodległości. Była pierwszą w Europie, a drugą na świecie, przyjętą w sposób demokratyczny ustawą regulującą organizację władz państwowych, prawa i obowiązki obywateli. Choć w praktyce obowiązywała zaledwie przez 14 miesięcy, stała się jednym z fundamentów polskiej państwowości i powodem do dumy dla Polaków.

Już 5 maja 1791 r. dzień 3 maja uznano za święto narodowe. W okresie zaborów Polski celebrowanie rocznic Konstytucji 3 maja było zakazane przez wszystkich zaborców. Po odzyskaniu niepodległości w kwietniu 1919 r. Święto 3 Maja przywrócono. Zdelegalizowane przez okupantów niemieckich i sowieckich podczas II wojny światowej, nie obchodzone było także w PRL. Święto Narodowe Trzeciego Maja przywrócono ustawą z 6 kwietnia 1990 r.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął –  27.11.2020 r. uchwałę w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Konstytucji 3 Maja.

Zachęcamy do zapoznania się z materiałami – dostępnymi w Czytelni – dot. Konstytucji i jej twórców:

  1. Album Jana Matejki
  2. Ajnenkiel A., „Konstytucje Polski w rozwoju dziejowym 1791-1997”
  3. Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., „ Historia ustroju i prawa polskiego”
  4. Cieszkowski S., „Stanisław Staszic”
  5. Grodzki S., „Polska w czasach przełomu (1764-1815)”
  6. Hahn W., „Stanisław Staszic życie i dzieła”
  7. Historia literatury polskiej w dziesięciu tomach Tom. IV „Oświecenie”
  8. Klimowicz M., „Oświecenie”
  9. Konstytucja 3 Maja
  10. Limanowski B.,  „Hugo Kołłątaj”

Pierwsza strona "Ustawy Rządowej w Imię Boga Troycy Swiętey Jedynego" Stanisław August
Pierwsza strona „Ustawy Rządowej w Imię Boga Troycy Swiętey Jedynego” Stanisław August