Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna

Tuż przed Świętem Trzech Króli (05.01.) w sali konferencyjnej Ratusza odbyła się  promocja 9 numeru „Rocznika Kolskiego”.

Za Aleksandrą Kowalską:

„Szanowni Państwo,

„Rocznik Kolski” to wydawnictwo, które mówi o naszej przeszłości,   a znajomość tejże –  zwłaszcza   regionalnej  – jest bardzo ważna.  Stanowi  zachętę do budowania tożsamości, poczucia społeczności i przynależności lokalnej. Nie wszyscy – w codziennej życiowej gonitwie  – dostrzegamy otaczającą nas   przeszłość. Architektura,  krajobraz,  ludzie, których mijamy,  noszą w sobie jej ślady. Naszym posłannictwem jest ich  dostrzeganie, zapisywanie, utrwalanie i przekazywanie następnym  pokoleniom.

Dziewiąty numer „Rocznika Kolskiego”  – wydawanego wspólnie przez: Powiatową i Miejską Bibliotekę Publiczną, Miejski Dom Kultury, Muzeum Technik Ceramicznych i Stowarzyszenie Przyjaciół Miasta Koła nad Wartą – zawiera różnorodne  opracowania, które mamy nadzieję,  zostaną przyjęte z uwagą przez czytelników zainteresowanych dziejami naszego miasta i powiatu. Dziękuję wszystkim zaangażowanym we współtworzenie  periodyku, który jest ważnym świadectwem  naszej historii.

Dział „Artykuły i Materiały” otwiera tekst Jakuba Gduli prezentujący strukturę społeczno-gospodarczą starostwa kolskiego w XVII w. na podstawie dokumentów lustracyjnych dóbr królewskich.

Jakub Gdula  – absolwent studiów historycznych na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Jego zainteresowania naukowe ogniskują wokół dziejów społeczno-gospodarczych ze szczególnych uwzględnieniem regionu wielkopolskiego w epoce nowożytnej. Badania nad historią ziemi kolskiej podjął w ramach seminariów: licencjackiego oraz magisterskiego, pod opieką prof. Michała Zwierzykowskiego. Powstały wówczas dwie prace: licencjacka „Struktura społeczna   i gospodarcza starostwa kolskiego w XVII w. w świetle lustracji królewszczyzn”,  wyróżniona w 2015 r. nagrodą im. Kazimierza Tymienieckiego   (jej skróconą wersję włączono do najnowszego tomu „Rocznika Kolskiego”);  magisterska  – z roku 2015 –  „Lustracja i inwentarz starostwa kolskiego z 1765 r.”,  zgłoszona do tegorocznej nagrody za najlepszą pracę magisterską obronioną w Instytucie Historii UAM. Obecnie uczestniczy w seminarium doktoranckim – prowadzonym przez prof. Michała Zwierzykowskiego – przygotowując się do przedłożenia w 2017 r. projektu rozprawy  dotyczącej struktury gospodarczej szlacheckich majątków ziemskich w powiecie poznańskim w latach 1764-1793.

75. rocznica Zagłady Kolskich Żydów dokonana w niemieckim obozie Kulmhof w pobliskim Chełmnie nad Nerem przypomniała o trwałej obecności tej społeczności na kartach historii Koła.

W najnowszym numerze „Rocznika …”  Piotr Gołdyn  zamieścił  szkic biograficzny   Itty Fuchsówny, żydowskiej nauczycielki z Koła, która  pracowała w siedmioklasowej Publicznej Szkole Powszechnej nr 2 w Kole.

Piotr Gołdyn – prof. nadzw. dr hab., historyk, historyk wychowania, regionalista. Wykładowca Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego w Kaliszu. Członek Zarządu Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz  Towarzystwa Historii Edukacji. Autor ponad 200 artykułów popularnych, popularnonaukowych i naukowych; autor  i redaktor ponad 25 książek. Redaktor naczelny Polonia Maior Orientalis.

Sylwetki kolan –  więźniów Sobiboru ocalonych z Zagłady  – Chaskiela Menche i Szlomo Podchlebnika przybliża Przemysław Nowicki. Chaskiel Menche w 1949 r. wyemigrował do Australii, gdzie zmarł w roku 1984. Szlomo Podchlebnik był jednym z pierwszych świadków, którzy zeznawali w sprawie zbrodniczej działalności Sobiboru. Zmarł w USA w 1973 r.

Przemysław Nowicki –  historyk zainteresowany dziejami diaspory żydowskiej na ziemiach polskich w XIX i XX w.,  autor szeregu artykułów na ten temat. Członek Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddziału we Włocławku i Włocławskiego Towarzystwa Naukowego. W ramach przygotowań do pracy doktorskiej prowadzi badania nad historią gmin żydowskich w powiecie włocławskim i konińskim w XIX w. –  dobie Królestwa Polskiego (1815-1866). Kolekcjoner judaików, nagrań jazzowych i rockowych, miłośnik malarstwa i kina europejskiego. Pracuje na stanowisku inspektora ds. oświaty, kultury, sportu i zdrowia w Urzędzie Miejskim w Izbicy Kujawskiej.

Dwa kolejne artykuły są przyczynkami do prac nad bogatą przeszłością dawnych miast powiatu kolskiego – Brdowa i Grzegorzewa.

Tomasz Nuszkiewicz nawiązuje do 780-lecia pierwszej wzmianki o należącym do arcybiskupów gnieźnieńskich Grzegorzewie oraz przyjęcia jako symbolu obecnej gminy jej historycznego herbu.

Dariusz Racinowski opisuje działalność  – bardzo aktywnego do dziś   – Stowarzyszenia Straży Ogniowej w Brdowie tuż po odzyskaniu niepodległości,  w świetle zachowanych protokołów Zarządu.

Tomasz Nuszkiewicz  –  dyrektor Muzeum Technik Ceramicznych w Kole, absolwent Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, autor wielu publikacji o tematyce regionalistycznej i historycznej, członek Stowarzyszenia Przyjaciół Miasta Koła oraz Wielkopolskiego Towarzystwa Kulturalnego i Stowarzyszenia Króla Kazimierza Wielkiego.

Dariusz Racinowski  – mgr bibliotekoznawstwa  i informacji naukowej  Uniwersytetu Łódzkiego. Ukończył licencjat z filologii polskiej Uniwersytetu Warszawskiego; podyplomowe studia z Zarządzania Oświatą  Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie oraz psychopedagogiki i innych metod alternatywnego  nauczania  Wyższej Szkoły Języków Obcych w Poznaniu. Przewodniczył Komitetowi Obchodów 130. rocznicy Bitwy pod Brdowem. Był koordynatorem i organizatorem obchodów 150. rocznicy Powstania Styczniowego w gminie Babiak. Jest jednym z założycieli Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Brdowskiej;  wiceprezesem Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Brdowskiej (pierwszej i drugiej kadencji).  W latach 2010-2015 był członkiem Zarządu Wielkopolskiego Towarzystwa Kulturalnego w Poznaniu. Autor kilkunastu publikacji –  scenariuszy uroczystości, lekcji, zajęć do dyspozycji wychowawcy klasy, artykułów o tematyce regionalnej, historycznej, społecznej – publikowanych między innymi w „Przewodniku Katolickim” („Ład Boży”), „Idziemy”, „Roczniku Kolskim”, „Konińskim Kurierze Oświatowym”, „Przeglądzie Wielkopolskim” i „Polonia Maior Orientalis”. W 2016 r. wydał  opracowanie o Poli Negri „Pobyt w Brdowie okazał się dla mnie najlepszym lekarstwem. Brdowskie korzenie i ślady Poli Negri”. Promocja publikacji odbyła się w lipcu w Muzeum Technik Ceramicznych w Kole.

Aleksander Krzysztof Sitnik –  w numerze bieżącym  –  kontynuuje wyniki badań nad sytuacją kolskich bernardynów w latach 50-tych XX w.

Aleksander Krzysztof Sitnik OFM –  doktor nauk humanistycznych w zakresie historii. W Zakonie Braci Mniejszych bernardynów od 1990 roku; świecenia kapłańskie otrzymał w 1997 r.; obecnie w klasztorze bernardynów w Krakowie. Wykłada historię Zakonu Braci Mniejszych oraz historię Kościoła na Wyższym Seminarium Duchownym oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej. Jest autorem wielu artykułów i prac z zakresu dziejów Zakonu Braci Mniejszych i historii Kościoła.

Stowarzyszeniu Przyjaciół Miasta Koła nad Wartą –  zaangażowanemu od 10 lat w realizację wielu inicjatyw społeczno – kulturalnych oraz promowanie i kultywowanie dziedzictwa kulturowego, historii i tradycji naszego kazimierzowskiego miasta  – swój materiał poświęcił Krzysztof Witkowski.

Krzysztof Witkowski – dr nauk humanistycznych w zakresie historii, muzealnik (posiada najwyższy w polskim muzealnictwie stopień kustosza dyplomowanego), prawnik (obecnie aplikant radcowski). Ukończył  podyplomowe studia public relations. W latach 2004-2015 dyrektor Muzeum Technik Ceramicznych w Kole. Regionalista, pasjonat i badacz przedrozbiorowych dziejów Wielkopolski, w szczególności ziemi kolskiej. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się również na historii zakonu Bernardynów w Polsce. Jest autorem licznych prac naukowych i popularnonaukowych koncentrujących się na wspomnianej wyżej tematyce.

W dziale „Sylwetki”,   teksty Kazimierza Kasperkiewicza i Aleksandry Kowalskiej przybliżają  postaci, które pożegnaliśmy w roku 2015: Józefa Stanisława Mujty, historyka, regionalisty, nauczyciela i wychowawcy oraz Jerzego Kruszyńskiego, autora wspaniałych opowiadań, legend i wspomnień o Kole – mieście jego dzieciństwa.

Nowości wydawnicze to domena Kazimierza Kasperkiewicza, którego bacznej uwadze nie umknie żadna pozycja.

Kazimierz Kasperkiewicz  –  mgr filologii niemieckiej na Uniwersytecie Poznańskim, nauczyciel języka niemieckiego,  od 1970 r. tłumacz przysięgły.  Od ponad  30 lat zajmuje się regionalistyką. Badacz dziejów Koła i okolic, kolekcjoner wspomnień i relacji ludzi związanych z Ziemią Kolską. Jest autorem ponad 180 artykułów opublikowanych w prasie lokalnej i regionalnej, autorem  i  współautorem opracowań monograficznych. Od 2008 r. jest członkiem zespołu redakcyjnego „Rocznika Kolskiego”. W latach 2001-2006 był wiceprezesem Towarzystwa Przyjaciół Miasta Koła, w latach 2007-2011 – prezesem Stowarzyszenia Przyjaciół Miasta Koła nad Wartą. Po rezygnacji z funkcji został prezesem honorowym.

Numer „Rocznika” –  swoim skrupulatnie prowadzonym kalendarium wydarzeń w Kole w 2015 r. – jak zawsze zamyka Ewaryst Jaśkowski.

Ewaryst Jaśkowski – kolski regionalista, wieloletni pracownik administracji państwowej i samorządowej, członek SPMK n/Wartą. Od wielu lat interesuje się regionalistyką. Opracował w postaci artykułów prasowych oraz broszur kilka tematów dotyczących  terenu gminy Sompolno oraz Koła. Jest autorem historii kolskiej orkiestry i współautorem wydawnictwa „650 wydarzeń na 650-lecie miasta Koła”.

Szanowni Państwo,

zdając sobie sprawę z bogactwa historii i tradycji Ziemi Kolskiej nie ustaniemy w wysiłkach, aby je przybliżać i popularyzować. A póki co, oddajemy do rąk Państwa kolejny numer periodyku „Rocznik Kolski” z nadzieją na jego życzliwe przyjęcie.

Publikacja „Rocznika Kolskiego” nie byłaby możliwa, bez przychylności i wsparcia wielu osób prywatnych i zakładów pracy, którym z całego serca dziękujemy.”

Spotkanie artystycznie wzbogaciły występy:  Zespołu Kameralnego Państwowej Szkoły Muzycznej w Kole,  w składzie: skrzypce pierwsze – Justyna Królik, skrzypce drugie – Oliwia Walczak, fortepian – Filip Parysek,  opiekun – Magdalena Błaszczyk;  Grupy „Schola”, działającej  przy Sanktuarium Matki Bożej w Brdowie, w składzie: Aleksandra Panek, Weronika Sławnikowska, Kamila Trafna, Aleksandra Wiśniewska, Daria Wiśniewska, Kinga Wiśniewska,  Agata Woźniak, Kinga Woźniak, opiekun –  ojciec  proboszcz Waldemar Pastusiak.

Dziękujemy za udział w promocji: autorom najnowszego numeru „Rocznika…”, zaproszonym gościom, oraz młodym artystom.